ÇALGILARIMIZ

 

VURMALI ÇALGILAR

 

Davul : Davul bar oyununun ayrılmaz bir parçasıdır. Barlarda kullanılan davul özel olarak hazırlanır. Genellikle 60 cm çapında 70 cm yüksekliğinde yağsız ve budaksız çam kasnaklara koyun ve keçi derisi gerilir. Üst deri tokmak alt deri değnek vurmak için kullanılır. Zurnaya göre akort edilen bu tip dışındaki davullar Erzurum'da tercih edilmez. Yeğ tutulmayan davullara sağir davul, teneke sedalı davul ve çingene davulu terimleri kullanılır.

Davul aksamları şunlardır:

Kasnak: Yuvarlak ve geniş tahta kısım

Çember: Kasnağın iki tarafını kaplar

Deri: Kasnağın üst ve alt kısmına geçirilir.

Tokmak: Sağ elle tutulan ucu top şeklinde değnektir.

Çokmak: Sol elle tutulan ince değnektir.

Gaytan: Davulu boyuna asmaya yarayan iptir.

 

Çalınışına göre davullar:

Tabl-ı Beşaret: Cihat da kale elde edildiği zaman çalınan davula denir. Kalede çalınır

Tabl-ı Asayiş: Savaşta gece yarısı askerin yönünü bulabilmesi için çalınan davuldur.

Tabl-ı Cenk : Savaş duyurusu yapan davullara denir.savaşın başladığı haber verilir.

Derbest Davulu : Yatsıdan sonra sur kapılarının örtüldüğünü duyurmak için çalınan davuldur

— Davul, zurna ile adam aranmaz

— Davul dengi dengini döver

— Davulsuz düğün, köpeksiz köye benzer

— Davulun sesi uzaktan hoş gelir

 

NEFESLİ ÇALGILAR

 

Zurna : Kelimenin aslı Farsça dır.Şimşir,dişbudak gibi sert ağaçlardan yapılan ağız kısmında uca doğru genişleyen keskin sesli nefesli çalgıdır.

— Kaba Zurna: En büyük boydaki zurna türüdür.

— Zurna: Orta boyda olandır.

— Cura Zurna: Küçük boy olup tiz seslidir.

Zurnada üst kısımda yedi alt kısımda bir delik vardır. Üst yedi delikle ses ayarı yapılırken, alttaki tek deliğin pek bir fonksiyonu olmamakla beraber tükürüğü dışarı atmak için kullanılır.

 

Kaval : En ilkel nefesli çalgılardandır. Bütün milletlerin musikisinde az çok benzerleri bulunur. Ihlamur, Gürgen ve ardıç ağacına kızgın demirle delik açılarak yapılır.30-80 cm arasında uzunluklara sahip olabilir. Kamıştan da yapılanları vardır.

 

Mey(Ney) : Dilsiz kavala benzeyen bir gövdeye kamış takılmak suretiyle ses elde edilen nefesli bir çalgıdır. Gövde kısmı için erik ağacı tercih edilir. Erik ağacı bulunmazsa şimşir, gürgen veya dut ağacından yapılabilir. Boyu 30 cm kadardır.

 

TELLİ ÇALGILAR

 

Çöğür : Türk halk musikisinde kullanılan bir çalgıdır. XVII. asırda klasik musikide de kullanılmıştır. Bağlamaya benzer. Teknesi biraz daha büyüktür. Altı çift tellidir. Uzunluğu 110 cm.dir

 

Saz (Bağlama) : Erzurum sazı, Anadolu’da ki diğer sazlarla aynı olup üç çifte tellidir. Ortalama boyu 30 cm teknesi 40 cm olmak üzere 70 cm dir. İnce seslidir.